Optymalizacja czasu rozrodu u kotek

Kontrola rui jest obecnie możliwa i skuteczna.

Niektórzy autorzy opublikowali nowe protokoły umożliwiające sterowanie rują u kotek w ciągu roku.

Analogi GnRH o przedłużonym uwalnianiu (implant zawierający octan desloreliny) umożliwiają czasową i odwracalną antykoncepcję w ciągu roku w celu zapobiegania powtarzającym się/nieustannym rujom. Zgodnie ze wskazaniem implant desloreliny powinien być podany poza okresem rui, aby ograniczyć powikłania związane ze skąpomoczem (ropomacicze i torbiele jajników); implant może być usunięty 4 miesiące później, aby skrócić okres bezrujowy (< 1 roku). Można stosować także inne leki, ale z zachowaniem ostrożności (progestyny, melatonina), a także stymulację pochwy i indukcję owulacji itp.

Z drugiej strony, implant zawierający octan desloreliny 4,7 mg może być użyty w celu wywołania płodnej rui w optymalnym dla hodowcy czasie. Ruja rozpoczyna się 3 do 7 dni po implantacji, a owulacja następuje samoistnie kilka dni później (częste w hodowlach domowych). Indukcja owulacji (w razie potrzeby: hCG 50 j.m./kg, domięśniowo, cystorelina 25 µg/kg, domięśniowo, dwa razy dziennie), krycie lub inseminacja powinny być przeprowadzone w okresie owulacji, zazwyczaj 3 do 5 dni po wystąpieniu rui.

Obecnie inseminacja wewnątrzpochwowa jest procedurą skuteczną (>60% ciąż) i łatwą do wykonania.

W celu pobrania nasienia stosuje się znieczulenie ogólne przy użyciu medetomidyny (80 do 130 µg/kg, domięśniowo), aby umożliwić uwolnienie nasienia z najądrzy. Następnie nasienie pobiera się z cewki moczowej, wprowadzając 2 lub 3 razy cewnik przeznaczony dla samców (przycięty 8 cm od podstawy). Nasienie to jest wstrzykiwane (< 50 µl) kotkom w okolicę szyjki macicy przez cewnik przeznaczony dla samców. Sedacja nie jest konieczna, jeśli kotka jest rozluźniona.

W celu optymalizacji działalności hodowlanej lub zaplanowania daty cięcia cesarskiego może być wymagane określenie daty porodu. Kotki rodzą od 64 do 67 dni po jednodniowym kryciu. W przypadku braku informacji o kryciu, publikacje (organogeneza, pomiary i formuły) pozwalają przewidzieć dzień porodu z pewnością +/- 2 dni. Niemniej jednak to pomiar poziomu progesteronu pozostaje najbardziej wiarygodną metodą określenia czasu porodu. Zalecana jest ostrożność, ponieważ w ostatnich godzinach ciąży następuje spadek progesteronu i może utrzymywać się u kotki na poziomie nawet 5 ng/ml! Jeśli jednak progesteron jest poniżej 2 ng/ml (badanie z wykorzystaniem automatycznego analizatora dostępnego w gabinecie), czas porodu jest określony i poród musi rozpocząć się w ciągu najbliższych 24 godzin.

Należy wspomnieć na koniec, że wiele chorób ginekologicznych może być obecnie leczonych farmakologicznie w celu utrzymania i optymalizacji potencjału reprodukcyjnego kotki. Na przykład, aglepriston (selektywny bloker receptorów progesteronowych) jest skuteczny w leczeniu wielu chorób wywołanych przez hormony (ropomacicze, itp.).

1. Zambelli, D., Bini, C., Kuster, D. G., Molari, V., & Cunto, M. First deliveries after estrus induction using deslorelin and endoscopic trans- cervical insemination in the queen. Theriogenology, 2015; 84:773–778.
2. Goericke-Pesch S. Long- term effects of GnRH agonists on fertility and behaviour Reprod Dom Anim 2016; 51: 1–12
3. Tanaka A, Takagi Y, Nakagawa K, Fujimoto Y, Hori T, Tsutsui T. Artificial intravaginal insemination using fresh semen in cats. J Vet Med Sci 2000; 62:1163–7.
4. Kutzler MA. Estrus induction and synchronization in canids and felids Theriogenology 2007; 68: 354–374